Feiten, meningen en
"de waarheid"
Lees hieronder meer over het verschil tussen feiten en meningen met betrekking tot het schrijven van een scriptie.
Hulp nodig bij je scriptie?
Vul je gegevens in voor een gratis en vrijblijvend adviesgesprek.
10.000+ studenten geslaagd
98% slaagt op tijd
Hbo & wo, online & offline
Scriptiebegeleiding sinds 2005
Inhoudsopgave
Feiten, meningen en ‘de waarheid’
Laatst was in het nieuws dat een buschauffeur Pokemon Go speelde tijdens het rijden. Ook was te lezen dat twee dronken piloten vlak voor vertrek gearresteerd waren. Ze wilden net naar Toronto vliegen met 250 passagiers aan boord.
Je kent dat wel, je hoort of leest een dergelijk bericht en je denkt; is dat zo? Is dat waar? Als dat zo is, zou dat ook voor andere chauffeurs of piloten gelden? In iedere situatie? Of is het een uitzondering? Hoe kom je daarachter? Is het wellicht zo maar een mening?
Je mag ervan uit gaan dat de bovenstaande berichten echt gebeurd zijn en dronken actieve piloten zijn natuurlijk levensgevaarlijk.
Maar wat moet je met die informatie? Is die betrouwbaar of is het gebrachte nieuws slechts de interpretatie van de journalist? Is dit een reden om de regels voor buschauffeurs en piloten aan te scherpen? Kortom, kun je hier conclusies aan verbinden?
Hierbij is het onderscheiden tussen een mening, de feiten en de waarheid essentieel.
Sommige mensen lezen of horen zulke berichten en willen dan zonder verder onderzoek zo snel mogelijk een situatie creëren om herhaling van het voorgeval te voorkomen en eisen hiertoe direct passende maatregelen, omdat wordt aangenomen dat er in de geschetste situatie een algemene geldigheid zit. Ofwel, dat de geconstateerde feiten een algemene waarheid bevatten. Maar dat hoeft niet zo te zijn.
Van feiten naar meningen
Blijkbaar is er een verschil tussen een mening, de feiten en waarheid. Een mening is de interpretatie van feiten en dit zou moeten leiden tot het vinden van de waarheid. Klinkt logisch, hè? Maar het probleem zit erin dat de interpretaties kunnen verschillen en dat er dus ook verschillende waarheden tevoorschijn komen. Als vijf studenten desgevraagd een beschrijving geven van een borrel van een studentenvereniging, krijg je vijf verschillende verhalen te horen over dezelfde feiten. De een vond het een gezellige boel, terwijl de ander niet wist hoe snel hij/zij naar huis moest gaan. Dus ogenschijnlijk vijf waarheden. Of vijf meningen?
Of vraag maar eens een paar mensen de Fiat Multipla te beschrijven. De een vindt het een bijzondere auto, die uniek is: aan de andere kant heeft een autojournalist de Multipla ooit omschreven als “een lelijke olifantendrol” (bijzonder noch uniek). Is dit nu waar of is dat een mening? Waar moet je anders nog op vertrouwen?
Voor de een is een stierengevecht laffe dierenmishandeling, voor de ander een heroïsch toernooi.
Van meningen naar waarheden; twee zijden van de medaille
Het kernprobleem is dat éénzijdige meningen vaak als waarheden worden gelanceerd én aangenomen. Dit noem ik het Hart van Nederland syndroom. De feiten spreken voor zich, maar omdat deze feiten geïnterpreteerd worden, worden ze als waarheid wereldkundig gemaakt. Daar moet je voorzichtig mee zijn. Alertheid is gewenst. Als je al op zoek bent naar de waarheid, moet je constateren dat er verschillende versies van de waarheid zijn. Maar één mening in een beschouwing (welke ook) betrekken is eenzijdig en onjuist, je moet in ieder geval twee zijden van de medaille beschouwen. Dat laten bovenstaande voorbeelden zien. Als je één mening tegenkomt, moet je eigenlijk op zoek naar een tegengestelde mening als een soort tegenwicht. Pas dán ben je in staat je eigen mening te vormen.
Verschillende waarheden
Een voorbeeld:
Een bepaalde ziekte wordt geconstateerd (feit). Het ene Academisch Ziekenhuis (AZ) schrijft een behandeling voor die volledig tegengesteld is aan het behandelvoorstel van het andere AZ. De behandelvoorstellen worden gedaan door specialisten met meningen, gebaseerd op feiten (interpretatie). De ene behandelmethode sluit de andere per definitie uit, een en ander spitst zich dus toe op een keuze (feit). Maar wat is nu het waarlijk beste behandelplan? We hebben niet één waarheid. Wat moet je nu kiezen als leek? Of vertaald naar de scriptie: wat moet je nu kiezen als student? Je moet namelijk een objectief onderzoek verrichten. Objectief wil zeggen; niet iemands subjectieve mening, maar objectieve feiten. Je ontkomt er echter niet aan feiten te interpreteren. Sterker nog, de feiten vind je niet, alleen een interpretatie daarvan.
Als we dit vertalen naar het schrijven van een scriptie, ben je als scriptant op zoek naar de waarheid, of tenminste jouw versie daarvan. Om die te vinden lees je allerlei artikelen en boeken om die (ene?) waarheid te achterhalen. Of om de oplossing te achterhalen voor een probleem in je scriptie. Bij het bestuderen en selecteren van de theorie moet je je eigenlijk alleen maar baseren op feiten en niet op meningen. Maar dat is (niet altijd) mogelijk, zo ontkom je er niet aan om ook meningen mee te nemen in je betoog. Wees daar wel alert op. Zorg er in ieder geval voor dat je verschillende (tegenstrijdige) meningen in de afweging betrekt.
Is er één algemene waarheid?
Ik denk het niet. Wellicht in de natuurwetenschappen. Daar gelden de wetten van de natuur. Er bestaat één waarheid als de feiten eenduidig kunnen worden geïnterpreteerd. Meestal is dit niet zo, zeker niet in de gedragswetenschappen. Vandaar dat studenten die hetzelfde onderwerp bestuderen met verschillende modellen komen die ze gebruiken in de scriptie. Dat is niet erg, het is zelfs heel goed, zolang je maar beargumenteerd een keuze maakt. Het maken van gefundeerde keuzes is een van de uitdagingen van het schrijven van een scriptie. Makkelijk is anders. Ik herinner me een discussie tussen twee vooraanstaande economen over de aanpak van “de crisis “. Volstrekt tegenstrijdige opvattingen. Beide uitstekend onderbouwd. Wat doe je nu als je scriptieonderwerp de crisis betreft?
Welke waarheid is voor de student relevant?
Je bent op zoek naar een theoretisch raamwerk of houvast. Dat wordt het referentiepunt in je scriptie, een referentiepunt waar meer mensen het over eens zijn. Staar je niet blind op één mening. Dat is subjectief. Als meerdere meningen overeenkomen kom je steeds dichter bij die ene waarheid die voor jou relevant is. Deze meningen vind je in studieboeken en artikelen. De voor jou relevante waarheid die je afleidt uit deze meningen vormt het theoretisch kader van je scriptie. Ik zal daar een keer een column aan wijden.
Conclusie
Concluderend kunnen we zeggen dat we van feiten gaan naar de interpretatie daarvan (een mening). Zorg ervoor dat je tegenstrijdige meningen in de beschouwing betrekt en jouw waarheid selecteert in lijn met de meningen die met elkaar overeenkomen.
Ik eindig met de volgende uitspraak:
“Wie steeds de waarheid vertelt, hoeft nooit iets te onthouden”
Heeft dit jou geholpen? Deel het met anderen:
Heb je vragen over dit artikel?
Laat een comment achter
Heb je vragen over dit artikel? Laat een comment achter en een van onze
begeleiders zal hem zo spoedig mogelijk beantwoorden
Bekijk meer artikelen
Heb je vragen over dit artikel?
Laat een comment achter
Heb je vragen over dit artikel? Laat een comment achter en een van onze
begeleiders zal hem zo spoedig mogelijk beantwoorden
